
دانشجو: محسن سرمدی نیا (سرمستی)
استاد راهنما: حجت السلام دکتر رحیم ناروئی نصرتی
استاد مشاور: حجت الاسلام دکتر حمید رفیعی هنر
استاد داور: حجت الاسلام دکتر محمدرضا جهانگیرزاده
سال: 1395
رشته: روانشناسی اسلامی
هدف این پژوهش شناسایی تحول خودمهارگری در دوره سوم کودکی (6 تا 12 سالگی) در روانشناسی و راهکارهای تقویت آن بر اساس منابع اسلامی بود. بدین منظور در آغاز به روش توصیفی- تحلیلی دیدگاه روانشناسان درباره تحول خودمهارگری در کودکی سوم به دست آمد. سپس به شیوه توصیفی-تحلیلی بیش از 700 مفهوم موردبررسی قرار گرفت و از میان آنها 6 مفهوم بهعنوان مفاهیم نزدیک به خودمهارگری شناسایی شد. بهمنظور اعتبار یابی میزان انطباق مفاهیم شناساییشده با مفهوم خودمهارگری، این مفاهیم طی پرسشنامهای خودساخته در اختیار کارشناسان قرار گرفت و دیدگاه آنان به دست آمد. درنتیجه مشخص شد مفاهیم تقوا، ورع، صبر، حلم، عقل، عصمت به مفهوم خودمهارگری به میزان زیادی نزدیک هستند. سپس با بررسی این مفاهیم در آیات و روایات راهکارهای موجود در منابع اسلامی برای تقویت خودمهارگری در کودکان 6 تا 12 سال شناسایی گردید و این نتایج به دست آمد: دین اسلام قبل از تولد بر انتخاب همسر عاقل و بااخلاق، جلوگیری از شرکت شیطان در انعقاد نطفه، اجتناب از لقمه حرام، رعایت آداب زناشویی، خوردن خرما توسط مادر در دوران حاملگی تأکید میکند. 2. راهکارهای مربوط به بعد از تولد تا 6 سالگی کودک که شامل: تغذیه مادر (استفاده از خرما در اولین روز زایمان)، بازی با کودک میشود. 3. نهایتاً راهکارهای مربوط به سنین 6 تا 12 سال کودکان که عبارتاند از: ارائه الگوی مناسب، افزایش شناخت و معرفت کودکان، آموزش نماز به کودکان، آموزش روزه به کودکان، آموزش سختیهای متناسب، مراقبتهای جنسی، تکریم آنان. نتیجهگیری نهایی این است که در منابع اسلامی نهتنها به موضوع خودمهارگری کودکان توجه ویژهای شده و راهکارهایی برای افزایش آن توصیهشده است، بلکه این راهکارهایی گستردهتر از راهکارهای روانشناسان است.