ساخت پرسشنامه خودشفقتی براساس مدل اسلامی و رابطه آن با بهزیستی روانی

هدف این پژوهش طراحی، ساخت و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه خودشفقتی براساس مدل اسلامی و همچنین بررسی رابطه آن با بهزیستی روان‌شناختی بود. بدین‌منظور با مراجعه به مدل اسلامی خودشفقتی که قبلاً مؤلفه‌های آن بر اساس منابع اسلامی (فاطمی، ۱۳۹۵) استخراج شده بود؛ دسته‌بندی مؤلفه‌ها و زیرمؤلفه‌های این سازه با اندکی اصلاح، مبنای کار قرار داده شد. ابتدا برای تعیین روایی محتوایی، از نظرات ۱۰ تن از کارشناسان علوم اسلامی روان‌شناس استفاده شد و شاخص نسبت روایی محتوایی (CVR)، و شاخص روایی محتوایی (CVI) محاسبه شد. پس از تأیید روایی محتوایی به‌منظور بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی و تحلیل عاملی پرسشنامه، ۲۴۳ نفر از طلاب و دانشجویان در حال تحصیل در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ به شیوۀ نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و همچنین از آزمودنی‌ها خواسته شد تا پرسشنامه‌های خودشفقتی و بهزیستی روان‌شناختی ریف را نیز تکمیل کنند. برای تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار SPSS-۲۶ استفاده شد. آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی و تحلیل عاملی محاسبه و انجام شد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه دارای ۶ عامل است که به ترتیب شفقت معنوی، مهار هیجانی، شفقت جسمی، خودآگاهی هدفمندانه، مراقبت‌گری و خداآگاهی نام‌گذاری شدند. این شش مؤلفه در مجموع ۴۲/۵۲ درصد واریانس کل پرسشنامه را برآورد می‌کنند. ضریب آلفای کرونباخ در دو مرحله آزمایشی و نهایی به ترتیب ۰/۹۳۸ و ۰/۹۰۴، و همبستگی بین دو نیمه پرسشنامه ۰/۶۰۲ است. و نیز میزان همبستگی خودشفقتی اسلامی با خودشفقیی نف به برابر با ۰/۴۱۲ به دست آمد. علاوه بر آن نتایج همبستگی پیرسون نشان داد خودشفقتی اسلامی با بهزیستی روان‌شناختی (۰/۵۷۲=r) همبستگی مثبت و معنادار در سطح ۰/۰۱ دارد. بنابراین پرسشنامه خودشفقتی اسلامی از ویژگی‌های روان‌سنجی مناسبی برای سنجش خودشفقتی در جامعه اسلامی برخوردار است.

دانلود فایل