روش‌ های کنترل و جهت‌دهی قوه‌ی متخیله در تربیت اخلاقی با تأکید بر آراء علامه طباطبایی

یکی از ساحت‌های بسیار مهم در تربیت انسان، تربیت اخلاقی است. تربیت اخلاقی فرایندی است که مربی با زمینه‌سازی برای متربی، درصدد رساندن او به کمال می‌باشد. در این میان تربیت قوای باطنی نقش مهمی در تربیت اخلاقی افراد دارند. یکی از مهم‌ترین این قوا، قوه‌ی متخیله می‌باشد که از آن به «خیال» نیز تعبیر می‌شود. از آنجایی که حیات انسان به دو شکل حیات فطری و حیات خیالی قابل تصور است؛ خیال یکی از عناصر مهم در شکل‌گیری افعال انسان می‌باشد. بر این اساس کسی که بر مبنای تخیل زندگی می‌کند به سعادت ابدی دست نخواهد یافت. این پژوهش با هدف ارایه روش‌های کنترل و جهت‌دهی قوه‌ی متخیله، با تأکید بر آراء علامه طباطبایی و به روش تحقیق کتابخانه‌ای انجام گردید. جهت رسیدن به این هدف ابتدا به تبیین ویژگی‌ها، تأثیرات و تأثرات قوه متخیله پرداخته شد و در ادامه با ردّ مثبت انگاری صرف و منفی انگاری صِرف سعی شد تا با نظر به انفکاک سه‌گانه‌ی تخیل ادراکی حضوری، اختراعی فعلی و انفعالی، آن بخش از قوه متخیله که راه ورود خطورات شیطانی می‌باشد مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس یافته‌های این پژوهش از روش‌های مختلفی نظیر دعا، ذکر، مراقبه، ریاضت شرعیه و نگهبانی از ورودی‌های خیال برای کنترل قوه‌ی متخیله و از روش‌هایی مانند معرفت، نماز، تعدیل، تکرار، صبر، یاد معاد و خواندن علوم عقلی و ریاضی می‌توان برای جهت‌دهی قوه‌ی متخیله بهره جست.

دانلود فایل