مصطفی رستمی 1404/03/24 لینک کوتاه: ueae.ir/c/8319

تاثیرپذیری رویکردهای اصلی روانشناسی نوین از نظریه تکامل و نقد آن براساس اندیشه اسلامی

دانشجو: رضا کشاورز
استاد راهنما: حجت الاسلام دکتر محمدرضا جهانگیرزاده
استاد مشاور: حجت الاسلام دکتر مهدی هادی
استاد داور: حجت السلام دکتر علی ابوترابی
سال: 1403
رشته: روانشناسی اسلامی
چکیده:

پژوهش حاضر به بررسی تاثیرپذیری سه رویکرد اصلی روانشناسی یعنی رفتارگرایی، روان پویشی و انسان گرا - وجودی، از نظریه تکامل می پردازد. پژوهشگر با استفاده از روش تحلیل محتوا - انتقادی به بررسی متون اصلی و پژوهش های مرتبط با این رویرکردها پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که هر یک از این رویکردها در سطوح مختلفی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر مفاهیم و ارزش های اخلاقی و مفاهیم اصلی خود، نشان دهنده تاثیرپذیری از دیدگاه تکاملی است. روان پریشی نیز در مفاهیمی چون ناخودآگاه، مکانیسم های دفاعی و شخصیت، ریشته ای تکاملی را نشن می دهد. انسان گرایی نیز در تبیین هدف و معنای زندگی به برخی مفاهیم تکاملی اتکا می کند. در ادامه پژوهشگر با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به نقد این تاثیرپذیری ها براساس اندیشه اسلامی پرداخته و نقاط و قوت و ضعف هر یک از رویکردها را مطابق با آموزه های اسلامی مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان می دهد که برخی از مفروضات نظریه تکامل با دیدگاه های اسلامی در مورد انسان و جهان ناسازگار است. همچنین برخی از مفاهیم و روش های این رویکردهای روانشناسی با توجه به مبانی اسلامی قابل نقد هستند.

کلمات کلیدی: نظریه تکامل، داروین، رویکردهای روانشناسی، اندیشه اسلامی

دانلود فایل