بررسی و نقد پرسشگری در مشاوره و روان درمانی بر اساس منابع اسلامی

یکی از موضوعات عرصه مناسبات مشاوره و رواندرمانی با منابع اسلامی، پرسشگری است که از فرایندهای مهم و مشترک در همه رویکردهای مشاوه و رواندرمانی و از موضوعات مورد توجه در منابع اسلامی است. هدف پژوهش حاضر تبیین درستی و کاستی عناصر و ابعاد پرسشگری در مشاوره و رواندرمانی براساس منابع اسلامی می باشد. اسناد و مدارک این پژوهش، آیات قرآن و احادیث بر طبق بندی حدیثی طباطبایی (1398، ص. 265 تا 286) و منابع مشاوره و رواندرمانی بوده و از دو روش "مرور انتقادی" و "تحلیل محتوای کیفی متون دینی" بهره جسته است. یافته های پژوهش نشان داد که عناصر و مولفه های متعدد پرسشگری در مشاوره و رواندرمانی و منایع اسلامی در چهار بعد صوری، محتوایی، قلمرو و اهداف می گنجد و اشتراکات و افتراقاتی در ابعاد دو بستر حاکم است. از اهم یافته ها، قلمرو قانون در منابع اسلامی است که از مولفه های مشخص و محدد [محدود] برخوردار بوده و در بعد لزومی، مواردی نظیر "لزوم سوال از اهل علم و اطلاع به موضوع"، "لزوم داشتن انگیزه فهم از پرسش"، "منع از سوال در مورد آنجه که آشکار شدنش باعث ناراحتی می شود"، "ممنوعیت تجسس"، "منع از سوال متنافی با مصلحت و قبل از موعد"، "منع از پرسش به انگیزه اذیت و آزار" و "ممنوعیت گوس سپاری به بدگویی از حال دیگری" و "لزوم پنهان کردن اسرار، لغزش ها و عیوب افراد" را اعلام می دارد که با تدقیق بیشتر با وسعت مولفه های قلمرو در برخی رویکردها همچون "همه خاطرات"، "مطالب زننده"، "مطالب زشت و پیش پا افتاده"، "رازهای بسیار ناراحت کننده"، "مطالب بدون سانسور" و "همه جزئیات" می تواندناسازگار باشد.

دانلود فایل