مصطفی رستمی 1404/03/10 لینک کوتاه: ueae.ir/c/6304

مولفه های مثبت اندیشی از نظر اسلام و روانشناسی مثبت گرا

دانشجو: حمیدرضا جعفری
استاد راهنما: دکتر فرید براتی سده
استاد مشاور: محمدتقی تبیک
استاد داور:
سال: 1395
رشته: روانشناسی اسلامی
چکیده:

موضوع مثبت نگری یکی از مباحث مورد پژوهش در روانشناسی حتی قبل از سامان گرفتن روانشناسی مثبت گرا بوده و بعد از رشد و توسعه روانشناسی مثبت گرا این موضوع مورد توجه بیشتری واقع شده است. این موضوع در دین مبین اسلام از قدمت و سابقه ای روشن نسبت به پژوهش های روانشناسی برخوردار است و پیشینه ای حداقل چهارده قرنی دارد. هدف پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است که مولفه های مثبت اندیشی از نگاه معارف اسلام و روانشناسی مثبت گرا چیست؟ همچنین وجوه اشتراک و تمایز دستاوردهای روانشناسی با آموزه های اسلامی در خصوص مولفه های مثبت اندیشی کدام است؟ با توجه به کیفی بودن ماهیت این پژوهش مطالب گردآوری شده با روش کتابخانه ای و بررسی اسناد نوشتاری و نرم افزارهای علمی و پژوهشی، به شیوه توصیفی - تحلیلی و اجتهادی مورد بررسی قرار گرفت. بررسی فوق نشان داد که مثبت اندیشی از دیدگاه اسلامی دارای پنج مولفه شناخت و آگاهی، تفسیر مثبت، یقین و اطمنیان، امید و رفتار همسو با مثبت اندیشی است. پس از استخراج مولفه های فوق، به مقایسه آن با آنچه در منابع روانشناسی در زمینه مولفه های مثبت اندیشی آمده است، پرداخته شد. نتایج نشان داد اگر چه فعالیتهای خوبی در ورانشناسی در خصوص مثبت اندیشی صورت پذیرفته است ولی آموزه های اسلامی به علت توجه به همه ابعاد انسان و ارتباطات او با دیگر عوالم و موجودات، الگوی جامع تری از مولفه های مثبت اندیشی را ارائه داده است. این در حالی است که روانشناسی معاصر با مفروض گرفتن مبانی ماتریالیستی، نتوانسته است به خوبی به همه این ابعاد بپردازد. در پایان پژوهش، ضمن بیان وجود اشتراک میان این دو دیدگاه به وجود تمایز نظر اسلام و روانشناسی در این باب پرداخته شده است و پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی عرضه شده است.

کلمات کلیدی: مولفه، مثبت اندیشی، اسلام، روانشناسی مثبت گرا

دانلود فایل