مقایسه شاخص های رفتار اجتماعی مطلوب در اسلام و روانشناسی

یکی از مسائل مهم در اسلام و روانشناسی اجتماعی رفتار اجتمای مطلوب و ابعاد مختلف آن است. محور اساسی در این مسئله بحث مطلوبیتاست و پرسش بنیادین بحث مطلوبیت پرسش از شاخصه های مطلوبیت رفتار اجتماعی است. هدف از پژوهش پیش رو بررسی تطبیقی شاخص های رفتار اجتماعی مطلوب در اسلام و روانشناسی است. بدین منظور با استفاده از روش توصیفی و تحلیل مبانی معرفتی، شاخص های رفتار اجتماعی مطلوب در دیدگاه های روانشناختی و نیز دیدگاه های اندیشمندان اسلامی (با تاکید بر دیدگاه های علامه طباطبایی ره، شهید مطهری و آیت الله مصباح یزدی ره) استنباط و استخراج شده و براساس آن مقایسه صورت گرفته است. شاخص های رفتار اجتماعی مطلوب از منظر دیدگاه های روانشناختی عبارتند از: ژنتیک، دیگرخواهی، منفعت متقابل، فقدان الم و رنج، لذت شخصی و مطابقت با هدف جامعه. شاخص های رفتار اجتماعی مطلوب از منظراندیشمندان اسلامی نیز عبارتند از مطابقت با فطرت، مطابقت با هدف مشترک، مطابقت با من برتر و در راستای قرب بودن. بررسی تطبیقی این دو دسته از دیدگاه ها نیز حاکی از این است که تفارت در شاخص ها عمدتا به تقاوت در مبانی ارزش شناختی اندیشمندان اسلامی و روانشناسان بر می گردد. نگاه عمده در شاخص های روانشناسان مادی نگر، حال نگر، و تجربه نگر است در حالی که رویکرد اندیشمندان اسلامی، معنویت نگر، غایت نگر و فطرت نگر است. این دو رویکرد می توانند در توجه به مصالح فردی و اجتماعی با یکدیگر مشترک باشند.

دانلود فایل