مصطفی رستمی 1404/03/09 لینک کوتاه: ueae.ir/c/5301

مدل مفهومی مرکزیت بخشی نابهنجار به خود در منابع اسلامی

دانشجو: مجتبی حافظی
استاد راهنما: حجت الاسلام دکترحمید رفیعی هنر
استاد مشاور: حجت الاسلام دکتر عباس آینه چی
استاد داور: حجت الاسلام دکتر محمدرضا جهانگیرزاده
سال: 1399
رشته: روانشناسی اسلامی
چکیده:

با توجه به وجود شواهد علمی مبنی بر آسیب های روانی - معنوی توجه مرضی به خود؛ و وجود زمینه بررسی شبکه مفاهیم اسلامی دارای دو ملاک کلی "توجه به خود" و نابهنجاری هدف پژوهش حاضر تدوین مدل مفهومی مرکزیت بخشی نابهنجار به خود در منابع اسلامی و بررسی میزان روایی آن بود. با توجه به هدف این پژوهش دارای دو روش کیفی وکمی بود. در بخش کیفی، در قسمت جمع آوری متون ابتدا با استفاده از روش حوزه های معنایی بوسیله 262 لغت مرتبط جمع آوری شده، 3105 روایت اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. این روایات بواسطه دو مرحله ضعف کتاب و عدم ارتباط مفهومی کامل، غربال و 478 روایت برگزیده نهایی شد. در قسمت تحلیل متون، از روش تحلیل محتوا کیفی سیه و شانون (2005) به شیوه تحلیل محتوای عرفی و قراردادی استفاده شد. بدین منظور با استفاده از نمونه گیری هدفمند براساس اصل اشباع 526 کد در مرحله کدگذاری باز، 74 کد محوری در مرحله اول، 15کد محوری در مرحله دوم، 3 کد انتخابی به عنوان مقوله عمده و 1 مقوله هسته مرکزی شناسایی، و مدل مفهومی سازه مرکزیت بخشی نابهجاری به خود ترسیم شد. در بخشی کمی با به کارگیری روش ارزیابی نظرات کارشناسان، شاخص روایی محتوایی مدل از 11 متخصص به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی سنجیده شد. یافته های پژوهش نشان داد که سازه مرکزیت بخشی نابهنجار به خود دارای 4 مولفه (خودرضایتی، خودبرتری، خودنمایشی و خودفزونی)،36 نشانه، 6 شرط علی (عدم شناخت خود یا جایگاه آن، عدم شناخت خداوند یا جایگاه او، خود و دست داری ذاتی، خودکم بینی، علاقه ذاتی به دیده شدن، بی نهایت طلبی ذاتی) و 11 پیامد می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش بستر مناسبی برای تدوین پرسشنامه این سازه و طراحی مداخله درمانی و بسته آموزشی آن فراهم کرده است.

کلمات کلیدی: خود، خودبینی، خودمحوری، خودخواهی، خودپسندی، خودشیفتگی، روانشناسی اسلامی

دانلود