تربيت انسان بر اساس ارزش‌های مورد نظر و پرورش شخصیت او در چارچوبی معین در ابعاد بینشی، گرایشی و کنشی امری بنیادین و حیاتی است که از دیرباز دغدغة همه جوامع انسانی به ویژه مصلحان آن بوده و هست. در نگاه نظری و عملی اسلام نیز تربیت دینی و هدایت انسان بر اساس ارزش‌های والای اسلامی و به راه آوردن نسل نو در مسیر اخلاق اسلامی، همّ و غمّ اصلی پیامبران و اولیاء معصومین: دین مبین بوده است. 

برای تحقق هدف بلند یاد شده، مربیان اندیشمند جوامع در طول زمان با تهیه و تدوین علومی همچون علوم تربیتی، روان‌شناسی و علم اخلاق و استفاده از علومی همچون جامعه‌شناسی سعی بر سامان‌دادن عالمانة این برنامه داشته‌اند و بدین منوال است که امروزه شاهد ده‌ها رشته و گرایش‌ متنوع علمی در میادین حوزه‌ای و  مؤسسه‌ا‌‌ی هستیم.

باید اذعان داشت که دنیای غرب در این باب به ویژه در علومی خاص همچون علم روان‌شناسی و علوم تربیتی، گوی سبقت را ربوده و در طول چند دهة اخیر با ایجاد پایگاه‌ها، محافل علمی، مؤسسات و مراكز استفاده از متدولوژی خاص، به ارائه نظریات علمی متعدد، پژوهش‌های نظری و میدانی مختلف، مطالعات فراگیر و عرضة آثارگوناگون در شکل کتاب و مقاله و پایگاه‌های اینترنتی دست یافته و بگونه‌ای اعجاب‌انگیز آن‌چنان وارد میدان شده است، كه گوئی تنها صاحب اصلی این میادین علمی است و دیگران راهی جز پیمودن راه ایشان و پیروی از نتایج علمی آنان را ندارند؛ و بدین سان است که دانشمندان بیشتر کشورهای جهان، موفقیت خود را جز در برگردان آثار ایشان نمی‌دانند و بیشترین وقت علمی خود را مصروف امر ترجمه می‌کنند.

در گذشته ایران نیز، به ویژه در دهه‌های چهل و پنجاه، علوم انسانی به طور عام و قلمروهائی همچون روان‌شناسی و علوم تربیتی کاری چندان بیش از تکیه بر نتایج و یافته‌های مطالعات غیر بومی نمی‌بینیم؛ در بُعد نظری کاملاً تکیه بر این آثار مشهود است و حال آنکه در موارد متعددی حتی آمار آن جوامع به عنوان پایه علمی جامعه ایرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد! 

در دو سه دهه اخیر و به برکت انقلاب اسلامی و عنایات اندیشمندانه امام خمینی1 و در ادامه آن نگاه برتر، رهبر معظم انقلاب در توجه به مبانی دینی و بومی علوم انسانی حرکت‌هايی مهم در دو میدان علمی حوزوی و  مؤسسه‌ای و توسط اساتید این دو نهاد اساسی علمی کشور و با همکاری‌های عالمانه و عاقلانه صورت گرفت که امید و اعتماد به نفس نسل جدید برای پیمودن ادامه راه را دو چندان ساخته است. 

امروزه به یُمن بیداری و تلاش نسل اندیشمند انقلاب، شاهد حضور مجموعه‌ای نسبتاً قابل توجه از نیروهای انسانی، آثار علمی و فضاهای مناسب این حرکت بزرگ هستیم، هرچند به دلایل مختلف از جمله کمبود نیروی علمی، فقدان تجربه و مشکلات داخلی و خارجی این حرکت در مقایسه با نیاز علمی کشور بسیار کُند و آهسته و محدود بوده است. هنوز نظامی منسجم در تعلیم و تربیت کشور تدوین نشده، نیازهای متنوع از سوی نهادهای درگیر با مسائل فرهنگی، اخلاق و تربیتی پاسخ داده ‌نشده و همچنان انتظارات باقی مانده است.

مایة نگرانی این است که این کُندی حرکت، نهادینه شود و در فضای کنونی که به لطف الهی بهره‌مند از حضور نیروهای ارزشمند علمی حوزوی و مؤسسه‌ا‌ی هستیم و جو همکاری حوزه و مؤسسه بسیار آماده‌تر از گذشته می‌باشد، استفاده مناسب از شرایط نشود.

 مؤسسه آموزش عالی اخلاق و تربیت با توجه به اصول یاد شده و با این باور که محافل علمی امروز کشور چه در مؤسسه‌‌ها و مراكز آكادميك روان‌شناسي و چه در حوزه‌های علمیه به ویژه حوزه علمیه قم از ذخائر با ارزشی برخوردار می‌باشد، بر آن است تا با گستراندن فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی خود در سطوح مختلف، از تربیت مربیان آشنا به مسائل پرورشی در عرصه‌های کاربردی، با تربیت متخصصان و عالمان فرهیخته در زمینه‌های اخلاق و تربیت، پایه‌های حرکتی را بنا نهد که در وهله اول نیازهای اساسی کشور عزیزمان در زمینه‌های آموزش و پرورش و ابعاد مختلف فرهنگی را تأمین کند و در نهایت سازمانی جامع از تربیت و اخلاق اسلامی را ارائه دهد، انشاءالله.